Okul Ortamlarında Kriz ve Krize Müdahale Modellerinin İncelenmesi

Muhammed Ali AĞCA; Selahattin AVŞAROĞLU; Nurten SARGIN

doi:10.5281/zenodo.11080138

Yazarlar

Muhammed Ali AĞCA Kilis 7 Aralık Üniversitesi https://orcid.org/0000-0001-8598-8887
Selahattin AVŞAROĞLU Necmettin Erbakan Üniversitesi https://orcid.org/0000-0002-0953-2922
Nurten SARGIN Necmettin Erbakan Üniversitesi https://orcid.org/0000-0003-1899-8908

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.11080138

Özet

Krizler, bireyler derinden sarsan, yaşamlarını olumlu ya da olumsuz olarak önemli ölçüde etkileyen durumlardır. Krizlerin etkilediği ya da meydana geldiği en önemli ortamlardan birisi de okullardır. Bu çalışmanın temel amacı okul ortamlarında kriz ve krize müdahale modellerinin incelenmesidir. Bu çerçevede ruh sağlığı açısından kriz kavramı incelerek kuramsal çerçeve sunulmuş, çeşitli kriz durumlarından ve bu krizlerin aşamalarından bahsedilmiş, okul ortamlarında sıklıkla karşılaşılan krizler, okullarda krize müdahale, okullarda psikolojik ilk yardım ve krize müdahale modelleri hakkında bilgiler sunulmuştur. Sonuç olarak okul ortamlarında çeşitli krizlerin meydana gelebileceği ya da yaşanılan krizlerin okul ortamını önemli ölçüde etkileyebileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Dolayısıyla okullarda krize müdahalenin sağlıklı şekilde yürüyebilmesi için sadece okul psikolojik danışmanlarının değil tüm öğretmenlerin krize müdahalede aktif olarak görev alması gerekmektedir. Bu nedenle başarılı bir birincil krize müdahale için okul temelli psikolojik ilk yardımda bulunacak öğretmenlerin gerekli niteliklere sahip olması gerekmektedir. Ayrıca ikincil düzeyde krize müdahale edecek uzmanlar; kendi niteliklerini, kriz durumunu ve krize müdahale modellerini çok iyi tanımalı, bu hususları göz önünde bulundurarak krize müdahale etmelidir.

Referanslar

Ağca, M. A. (2021). Kanser hastalarında otomatik düşünce ve fonksiyonel olmayan tutumların kaygı düzeylerini yordayıcı gücü (Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya

Aktan, C. C. & Şen, H. (2001). Ekonomik kriz: Nedenler ve çözüm önerileri. Yeni Türkiye Dergisi, 2(42), 1.

Beck, A. T. (1967). Depression: Causes and Treatment. University of Pennsylvania Press.

Beck, A. T. (1976). Cognitive Therapy and the Emotional Disorders. International Universities Press.

Brammer, L. M. (1985). The helping relationship: Process and skills (3rd ed.). Prentice Hall.

Brymer M., Taylor M., Escudero P., Jacobs A., Kronenberg M., Macy R., Mock L., Payne L., Pynoos R., & Vogel J. (2012). Psychological first aid for schools: Field operations guide, 2. Ed. National Child Traumatic Stress Network. http://www.nctsn.org/content adresinden erişilmiştir.

Butcher, J.N., Stelmachers, A.T. & Maudal, G.T. (1983). Crisis Intervention and Emergency Psychotherapy. İçinde I.D. Weiner (ed.), Clinical Methods in Psychology, (2nd ed.). John Wiley & Sons.

California State University Channel Islands Counseling & Psychological Services. (2021). Crisis Intervention. https://www.csuci.edu/caps/crisis-intervention.htm adresinden erişildi.

Caplan, G. (1964). Principles of Preventive Psychiatry. Basic books.

Cowan, K. C., & Rossen, E. (2013). Responding to the unthinkable: School crisis response and recovery. Phi Delta Kappan, 95(4), 8-12. https://doi.org/10.1177/003172171309500403

Cronstedt, M. (2002). Prevention, preparedness, response, recovery-an outdated concept?. Australian Journal of Emergency Management, The, 17(2), 10-13.

Cullberg, J. (1980). Kris och utveckling. Samt Katastrofpsykiatri och sena stressreaktioner. Natur och Kultur.

Çetiner, M. & İlhan, T. (2022). Psikolojik danışmanlar ve rehber öğretmenlerin krize müdahale deneyimlerinin incelenmesi. Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 7(2), 268-282.

Dattilio, F. & Freeman, A. (2007). Cognitive–Behavioural Strategies in Crisis Intervention (3rd ed.). Guilford Press.

Erdur Baker, Ö. & Doğan, T. (2020). Kriz Danışmanlığı. Pegem Akademi.

FMV Özel Ayazağa Işık İlköğretim Okulu. (2018). 2018-2019 Eğitim Öğretim Yılı Krize Müdahale Planı. https://www.fmv.edu.tr/documents/kampusler/ayazaga/ilkokul%20%20ortaokul/pdf/krizmudahaleplani.pdf adresinden erişildi.

Garrick, J. & Williams, M. B. (2014). Trauma treatment techniques: Innovative trends. Routledge.

Greenstone, J. L. & Leviton, S. C. (1993). Elements of crisis intervention. Brooks/Cole.

Hellstadius, Y., Malmström, M., Lagergren, P., Sundbom, M. & Wikman, A. (2019). Reflecting a crisis reaction: Narratives from patients with oesophageal cancer about the first 6 months after diagnosis and surgery. Nursing open, 6(4), 1471-1480.

James, R.K. & Gilliland, B.E. (2013). Crisis intervention strategies, (7th ed.). Brooks/Cole.

Jessor, R. (2014). Problem behavior theory: A half-century of research on adolescent behavior and development. İçinde R. M. Lerner, A. C. Petersen, R. K. Silbereisen ve J. Brooks-Gunn (Eds.), The developmental science of adolescence: History through autobiography. Psychology Press.

Jones W. L. (1968). The A-B-C method of crisis management. Mental hygiene, 52(1), 87–89.

Kanel, K. (2019). A Guide to Crisis Intervention. USA: Cengage Learning.

Kaya, M. & Yıldırım, T. (2017). Liselerde çalışan psikolojik danışmanların okullarda yaşanan kriz durumlarına ilişkin algıları. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 6(2), 835-857.

MacNeil, W., & Topping, K. (2007). Crisis management in schools: evidence based. The Journal of Educational Enquiry, 7(1).

Mete-Otlu, B. & Aysan, F. (2017). Coping Strategies School Counselors Use in Crisis Intervention: Izmir City Sample. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(2), 459-478.

NCTSN. (2012a). National Child Traumatic Stress Network. https://www.nctsn.org/sites/default/files/ interventions/pfa_fact_sheet.pdf adresinden erişilmiştir.

NCTSN. (2012b). Psychological first aid for schools: Field operations guide, 2nd Edition. National Centers for PTSD. https://www.nctsn.org/resources/psychological-first-aid-pfa-field-operations-guide-2nd-edition adresinden erişilmiştir.

Oberholzer, D. J. (1983). The crisis-identification and intervention. South African Medical Journal, 64(7), 249-251.

Poal, P. (1990). Introduction to the theory and practice of crisis intervention. Quaderns de psicologia. International journal of psychology, 10, 121-140.

Rapoport, L. (1967). Crisis-oriented short-term casework. Social Service Review, 41(1), 31-43.

Roberts, A. R. & Ottens, A. J. (2005). The seven-stage crisis intervention model: A road map to goal attainment, problem solving, and crisis resolution. Brief Treatment and Crisis Intervention, 5(4), 329.

Sargın, N. (2020). Travmatik günler: Corona günleri. http://www.mhpkacep.org/index.php?sayfa=icerik&icerik=1041 adresinden erişildi.

Savi Çakar, F. (2019). Travma Psikolojik Danışmanlığı. Pegem Akademi.

Shapiro, F. (1989). Efficacy of the eye movement desensitization procedure in the treatment of traumatic memories. Journal of traumatic stress, 2(2), 199-223.

Shapiro, F. (1999). Eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) and the anxiety disorders: Clinical and research implications of an integrated psychotherapy treatment. Journal of Anxiety disorders, 13(1-2), 35-67.

Smith, L. L. (1973). Crisis Intervention theory and practice: a source book. University Press of America.

Sözer, Y. (1992). Psikiyatride kriz kavramı ve krize müdahale. Kriz Dergisi, 1(1), 8-12.

MEB Keçiören Rehberlik ve Araştırma Merkezi. (2021). Okullarda Kriz ve Krize Müdahale: Okul Yöneticisi ve Öğretmen Kılavuzu. https://keciorenram.meb.k12.tr/meb_iys_dosyalar/06/15/332646/dosyalar/2023_02/01094936_Okullarda-Kriz-ve-Krize-Mudahale 11.02.2021.pdf?CHK=44cb9d40e65499c62c3bc793bfd26224 adresinden erişilmiştir.

Yaşar Yılmaz, K. & Eldeleklioğlu, J. (2019). Okul Ortamında Krize Müdahale ile ilgili Öğretmen Görüşlerinin İncelenmesi. Okul Psikolojik Danışmanlığı Dergisi, 2(1), 29-45.

Okul Ortamlarında Kriz ve Krize Müdahale Modellerinin İncelenmesi

Yazarlar

DOI:

Özet

Referanslar

İndir

Yayınlanmış

Nasıl Atıf Yapılır

Sayı

Bölüm

Lisans

Makale Gönder

Dil

Bilgi