Üstün Yetenekli Öğrencilerin Dijital Vatandaşlık Kavramına Yükledikleri Metaforlar
Özet Görüntüleme: 98
/ 
PDF İndirme: 32
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.15777378Anahtar Kelimeler:
Üstün yetenekli öğrenciler, dijital vatandaşlık, metaforÖzet
Bu çalışma, Türkiye'deki Bilim ve Sanat Merkezlerinde (BİLSEM) öğrenim gören üstün yetenekli öğrencilerin dijital vatandaşlık kavramına ilişkin geliştirdikleri metaforları belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırma, nitel araştırma yaklaşımlarından biri olan durum çalışması modeli kullanılarak tasarlanmıştır. Çalışma grubu, resmi olarak üstün yetenekli tanısı almış ve BİLSEM kurumlarında 5-8. sınıflarda öğrenim görmekte olan toplam 100 öğrenciden oluşmaktadır. Veriler, tek bir açık uçlu soru içeren form aracılığıyla toplanmıştır: "Dijital vatandaşlık ... gibidir, çünkü ...". Toplanan veriler içerik analizi yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Analizin güvenirliğini artırmak amacıyla kodlama süreci iki araştırmacı tarafından bağımsız olarak gerçekleştirilmiş ve kodlayıcılar arası güvenirlik %91,6 olarak hesaplanmıştır. Analiz sonucunda öğrenciler tarafından geliştirilen 20 farklı metafor tespit edilmiş ve dört ana tema altında gruplandırılmıştır: rehberlik ve danışmanlık, yansıtma ve kimlik, etik sorumluluk ve gelişim ile koruma ve güvenlik. Araştırma bulgularına dayalı olarak sekiz temel öneri sunulmuştur: etik sorumluluğun dijital vatandaşlık eğitimine entegrasyonu, rehberlik ve danışmanlık yöntemlerinin geliştirilmesi, dijital kimlik ve güvenlik konularında eğitim verilmesi, metaforik düşünme tekniklerinin kullanılması, sürekli gelişim ve uyumun teşvik edilmesi, sosyal sorumluluk ve farkındalığın desteklenmesi, dijital güvenlik ve kimlik koruma eğitiminin uygulanması ve ailelerin ve toplumun dijital vatandaşlık eğitimine aktif katılımının sağlanması. Bu bulgular, üstün yetenekli öğrencilerin dijital dünyaya ilişkin algılarının eğitim programlarına dahil edilmesinin önemini vurgulamakta ve metafor analizinin onların değerleri ve dijital farkındalık düzeyleri hakkında derinlemesine bilgi edinmek için etkili bir yöntem olduğunu göstermektedir.
Referanslar
Açar, D., Kaya, G., & Güneş, G. (2017). Özel gereksinimli bireyler hakkındaki görüşlere ilişkin metafor çalışması. Electronic Journal of Social Sciences, 16(62), 935-944.
Altıntaş, Ö. G. G., Baykan, Ö. G. Ö., Kahraman, E. & Altıntaş, S. U. (2015). Fen bilgisi öğretmen adaylarının kaynaştırma eğitimi, kaynaştırma öğretmeni ve kaynaştırma öğrencilerine ilişkin metaforik algıları. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(3), 273-282.
Arnd-Caddigan, M. (2015). Sherry Turkle: Alone together: Why we expect more from technology and less from each other. Clin Soc Work J, 43, 247–248. https://doi.org/10.1007/s10615-014-0511-4
Aslan, H., & Doğan, Ü. (2016). Üstün yetenekli öğrencilerin devam ettikleri okulları ile bilim ve sanat merkezine ilişkin metaforik algıları: Karşılaştırmalı durum çalışması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 335-350.
Balaban, T. & Yapıcı, M. (2013). Türkçe öğretmen adaylarının tasavvufa ilişkin metaforları. Electronic Turkish Studies, 8(9), 745-755.
Banks, J. A. (2004). Teaching for social justice, diversity, and citizenship in a global world. The Educational Forum, 68(4), 296-305.
Boyd, D. (2014). It's complicated: The social lives of networked teens. Yale University Press.
Bulut, A. S. (2018) Sınıf öğretmeni adaylarının üstün yetenekli birey ve özel eğitim kavramlarına İlişkin algıları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 2338-2356.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2020). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Corradini, I., & Nardelli, E. (2022). Digital Citizenship is the foundation of cybersecurity education. The Educational Review, USA, 6(10). http://dx.doi.org/10.26855/er.2022.10.015
Çubukçu, A. & Bayzan, Ş. (2013). Türkiye’de dijital vatandaşlık algısı ve bu algıyı internetin bilinçli, güvenli ve etkin kullanımı ile artırma yöntemleri, Middle Eastern & African Journal of Educational Research, 5, 148-174.
Demir, C.E. (2007). Metaphors as a reflection of middleschoolstudents’ perception of school: A crosscultural analysis. Educational Research and Evaluation, 13(2), 89-107
Doğan, Ü., & Doğan, A. (2021). Bilim sanat merkezlerine devam eden özel yetenekli öğrencilerin müdür kavramına ilişkin metaforik algıları. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (39), 104-116.
Duran, A., & Dağlıoğlu, H. E. (2017). Okul öncesi öğretmen adaylarının üstün yetenekli çocuklara ilişkin metaforik algıları. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(3), 855-881.
Eren, B. (2018). Özel eğitim öğretmeni adaylarını "müzik" kavramına ilişkin metaforik algıları. Electronic Turkish Studies, 13(19), 1-20.
Farmer, L. (2010). 21. Century standarts for information literacy. Leadership, 39(4), 20- 22.
Giorgi, A. & Giorgi, B. (2003). Qualitative pschology. Sage Publica-tion.
Girmen, P. (2007). İlköğretim öğrencilerinin konuşma ve yazma sürecinde metaforlardan yararlanma durumları. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Greenwald, G. (2014). No place to hide: Edward Snowden, the NSA, and the US surveillance state. Macmillan.
Greenwood, S., Perrin, A., & Duggan, M. (2016). Social media update 2016. Pew Research Center, 11(2), 1-18.
ISTE (International Society for Technology in Education). (2016). Digital citizenship defined: Teach the nine elements to enhangce students’ safety, creativity and empathy. https://otis.coe.uky.edu/ 2016_v11_web.pdf
Karakuyu, A. (2023). Öğretmen adaylarının dijital vatandaşlık kavramına yükledikleri metaforlar. Sinop Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 1344-1369.
Kövecses, Z. (2002). Metahpor: A practical introduction. Oxford University Press.
Lohmann, R. C., & Smith, A. C. (2023). 15-Minute Focus: Digital Citizenship: Supporting Youth Navigating Technology in a Rapidly Changing World. National Center for Youth Issues.
Livingstone, S., Ólafsson, K., & Pothong, K. (2023). Digital play on children’s terms: A child rights approach to designing digital experiences. New Media & Society, 27(3), 1465-1485. https://doi.org/10.1177/14614448231196579
McCarthy, S., Rowan, W., Mahony, C., & Vergne, A. (2023). The dark side of digitalization and social media platform governance: a citizen engagement study. Internet Research, 33(6), 2172-2204.
Marinho, S. P. P., & Carneiro, F. C. (2018). Digital citizenship in schools: nine elements all students should know, in Mike Ribble, Arlington, VA, USA: International Society for Technology in Education, 2015. Eccos Revista Científica, (47), 472-476.
Mercimek, B., Yaman, N., Kelek, A., & Odabaşı, H. (2016). “Dijital dünyanın yeni gerçeği: Troller”. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 67-77. https://dergipark.org.tr/en/pub/trkefd/issue/21483/230247
Merriam, S. B. (2013). Qualitative research: A guide to design and ımplementation (3. Baskıdan Çeviri, Çeviri Editörü: S. Turan). Nobel Yayın Dağıtım.
McMillan, S. J., & Morrison, M. (2006). Coming of age with the internet: A qualitative exploration of how the internet has become an integral part of young people’s lives. New media & society, 8(1), 73-95.
Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded source book, Sage Publication.
Newell, B. C., Timan, T., & Koops, B. J. (Eds.). (2018). Surveillance, Privacy and Public Space. London, UK: Routledge.
Ogurlu, Ü., Öpengin, E., & Hızlı, E. (2015). Üstün yetenekli öğrencilerin okul ve öğretmene ilişkin metaforik algıları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (46), 67-83.
Oğuz, B. (2020). Üstün yetenekli öğrencilerin Türkçe öğretmeni ve Türkçe dersine yönelik metaforik algıları. Uluslararası Bilim ve Eğitim Dergisi, 3(2), 80-91.
Patton, M. Q. (2014). Qualitative research & evaluation methods: Integrating theory and practice (3. Baskıdan Çeviri). M. Bütün ve S. B. Demir (Çev Ed.). Pegem Akademi Yayıncılık.
Peltz-Steele, R. J. (2012). The New American Privacy. Geo. J. Int'l L., 44, 365.
Ribble, M. (2015). Digital citizenship in schools: Nine elements all students should know. International Society for technology in Education.
Ribble, M. S., Bailey, G. D., & Ross, T. W. (2004). Digital citizenship: Addressing appropriate technology behavior. Learning & Leading with technology, 32(1), 6.
Reeves, B., Ram, N., Robinson, T. N., Cummings, J. J., Giles, C. L., Pan, J., ... & Yeykelis, L. (2021). Screenomics: A framework to capture and analyze personal life experiences and the ways that technology shapes them. Human–Computer Interaction, 36(2), 150-201.
Saban, A. (2008). Okula İlişkin Metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55, 459-496.
Schattle, H. (2008). Education for global citizenship: Illustrations of ideologi-cal pluralism and adaptation. Journal of Political Ideologies, 13(1),73-94
Selwyn, N. (2021). Education and technology: Key issues and debates. Bloomsbury Publishing.
Solove, D. J. (2010). Understanding privacy. Harvard university press.
Talas, S. (2017). Okul öncesi öğretmen adaylarının “kaynaştırma öğrencisi” kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Journal of International Management, Perspectives, 5(2), 34-44.
Tiryaki, E. N. (2017). Özel eğitimi bölümünde öğrenim gören öğretmen adaylarının engel türlerine göre okuma yazma öğretimindeki metaforik algıları. Electronic Turkish Studies, 12(25), 737-748.
Windley, P. J. (2005). Digital Identity: Unmasking identity management architecture (IMA). " O'Reilly Media, Inc.".
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 International Journal of Progression and Development in Education (ijpade)
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
